Nayara Energy ships diesel cargo to China: भारताने तब्बल चार वर्षांनंतर, म्हणजेच 2021 नंतर पहिल्यांदाच चीनला डिझेलचा मोठा साठा पाठवला आहे. रशियाशी संबंधित नायरा एनर्जी या भारतीय रिफायनरीने हा माल गुजरातमधील वडिनार टर्मिनलवरून पाठवला आहे. युरोपियन युनियनच्या (EU) रशियन तेलावरील कठोर निर्बंधांमुळे नायरा एनर्जीच्या निर्यातीवर अनिश्चितता निर्माण झाली होती, त्यामुळे हा निर्णय घेण्यात आला आहे. या डिझेलच्या मालवाहू जहाजाने मलेशियाला जाण्याऐवजी मार्ग बदलून चीनमधील झौशानकडे कूच केले आहे.
नायरा एनर्जी आणि EU निर्बंध
नायरा एनर्जी ही रशियन तेल कंपनी रोसनेफ्टच्या 49.13% भागीदारी असलेली भारतातील दुसऱ्या क्रमांकाची सर्वात मोठी रिफायनरी आहे. 18 जुलै 2025 रोजी EU ने आपल्या 18व्या निर्बंध पॅकेज अंतर्गत नायरा एनर्जीवर बंदी घातली, ज्यामुळे रशियन तेलापासून तयार होणाऱ्या इंधन उत्पादनांच्या निर्यातीवर मर्यादा आल्या. यामुळे नायरा एनर्जीला युरोपियन बाजारपेठांमध्ये डिझेल आणि पेट्रोल निर्यात करणे अशक्य झाले आहे. EU ने रशियन क्रूड तेलावर प्रति बॅरल $47.6 ची किंमत मर्यादा घातली आहे, ज्यामुळे नायरा एनर्जीच्या तेल आयातीवर आणि निर्यातीवर मोठा परिणाम झाला आहे.
EM झेनिथ जहाजाचा प्रवास
18 जुलै 2025 रोजी नायरा एनर्जीच्या वडिनार टर्मिनलवरून EM झेनिथ हे जहाज सुमारे 496,000 बॅरल्स अल्ट्रा-लो सल्फर डिझेल घेऊन निघाले. सुरुवातीला हे जहाज मलेशियाला जाणार होते, परंतु मलाक्काच्या सामुद्रधुनीत 12 दिवस थांबल्यानंतर त्याने आपला मार्ग बदलला आणि आता ते चीनमधील झौशान बंदराकडे निघाले आहे. Kpler च्या जहाज ट्रॅकिंग डेटा आणि पोर्ट एजंटच्या कागदपत्रांनुसार, हा माल 2021 नंतर भारतातून चीनला जाणारा पहिला डिझेलचा साठा आहे.
आर्थिक आणि राजनैतिक आव्हाने
EU च्या निर्बंधांमुळे नायरा एनर्जीला आर्थिक अडचणींचा सामना करावा लागत आहे. कंपनीला आता पेमेंटसाठी आगाऊ रक्कम किंवा लेटर ऑफ क्रेडिटची मागणी करावी लागत आहे. याशिवाय, रशियन क्रूड तेलाच्या पुरवठ्यात कपात झाल्याने वडिनार रिफायनरीचे उत्पादन 70% पेक्षा कमी झाले आहे. ऑगस्ट 2025 मध्ये नायरा एनर्जीला केवळ 94,000 बॅरल्स प्रतिदिन क्रूड तेल मिळाले, जे गेल्या वर्षीच्या जुलै ते सप्टेंबरच्या तुलनेत खूपच कमी आहे.
भारतातील सर्वात मोठी सार्वजनिक बँक असलेल्या स्टेट बँक ऑफ इंडियाने (SBI) नायरा एनर्जीच्या आंतरराष्ट्रीय व्यापार आणि फॉरेन एक्सचेंज व्यवहारांवर बंदी घातली आहे. अमेरिकेने भारताच्या रशियन तेल आयातीवर 25% अतिरिक्त शुल्क लादले आहे, ज्यामुळे बँकांनी नायरा एनर्जीशी व्यवहार करणे टाळले आहे.
भारत-चीन संबंध आणि नवे मार्ग
हा डिझेलचा साठा चीनला पाठवण्याचा निर्णय भारत आणि चीन यांच्यातील सुधारित राजनैतिक संबंधांचा परिणाम आहे. 2020 मधील गलवान खोऱ्यातील संघर्षानंतर दोन्ही देशांमधील संबंध तणावपूर्ण झाले होते, परंतु गेल्या वर्षीपासून दोन्ही देशांनी संबंध सुधारण्यासाठी पावले उचलली आहेत. हा डिझेलचा साठा भारत-चीन व्यापारातील एक नवीन पाऊल मानला जात आहे.
