E Pik Pahani Not Working: सिंधुदुर्ग जिल्ह्यातील सावंतवाडी तालुक्यातील शेतकरी आणि बागायतदार सध्या ‘ई-पीक पाहणी’ मोबाईल ॲपमधील तांत्रिक समस्यांमुळे हैराण झाले आहेत. भात आणि बागायती शेतीसाठी अत्यंत महत्त्वाची असलेली ही डिजिटल पीक नोंदणी प्रक्रिया १ ऑगस्टपासून सुरू झाली असून, १५ सप्टेंबर २०२५ ही नोंदणीची अंतिम मुदत आहे. मात्र, ॲपमधील त्रुटींमुळे शेतकऱ्यांना मोठ्या अडचणींचा सामना करावा लागत आहे. यामुळे पीक विमा, नुकसानभरपाई आणि शासकीय योजनांचा लाभ मिळवण्यात अडथळे येण्याची भीती आहे.
तांत्रिक त्रुटींमुळे शेतकऱ्यांचा त्रास
‘ई-पीक पाहणी’ ॲपद्वारे शेतकरी आपल्या शेतातील पिकांची माहिती थेट नोंदवू शकतात. मात्र, सावंतवाडीतील शेतकऱ्यांनी सांगितले की, ॲपमध्ये चुकीच्या सर्व्हे नंबरची नोंद होणे, पिकाचे स्थान दुसऱ्या ठिकाणी दाखवणे किंवा जुने सर्व्हे नंबर दिसणे अशा समस्या उद्भवत आहेत. काहीवेळा ॲप पुढे सरकत नाही किंवा सर्व्हर डाउन होत असल्याने नोंदणी प्रक्रिया अर्धवट राहते. यामुळे शेतकऱ्यांना वारंवार तलाठी कार्यालयात खेटे घालावे लागत आहेत.
या समस्यांमुळे २०२५-२६ या खरीप हंगामासाठी पीक विमा भरलेल्या शेतकऱ्यांना नुकसानभरपाई मिळण्यात अडचणी येऊ शकतात. तसेच, शासकीय हमीभावाने भात विक्री आणि इतर योजनांचा लाभ घेण्यासाठी ही नोंदणी अनिवार्य आहे. नोंदणी न झाल्यास शेतकरी या लाभांपासून वंचित राहण्याची शक्यता आहे.
शेतकऱ्यांचे निवेदन, प्रशासनाचे आश्वासन
या समस्यांचे निराकरण व्हावे यासाठी भारतीय किसान संघ, महाराष्ट्रच्या कोलगाव ग्राम समितीने सावंतवाडीचे तहसीलदार श्रीधर पाटील यांना निवेदन सादर केले. निवेदनात ॲपमधील तांत्रिक त्रुटी, विशेषतः चुकीचे सर्व्हे नंबर आणि स्थान दाखवण्याच्या समस्यांवर लक्ष केंद्रित करण्यात आले. यावेळी किसान संघाचे जिल्हा मंत्री अभय भिडे, सहमंत्री मनोहर ठिकार, ग्राम समिती अध्यक्ष मुकेश ठाकूर, तसेच रुपेश परब, अभिजीत सावंत, चंद्रकांत सावंत, विद्धेश धुरी, पुरुषोत्तम कासार आणि महेश टीळवे उपस्थित होते.
निवेदनात शेतकऱ्यांनी ॲपमधील त्रुटी तातडीने दुरुस्त करून नोंदणीची मुदत संपण्यापूर्वी उपाययोजना करण्याची मागणी केली आहे. तहसीलदार श्रीधर पाटील यांनी या समस्येची सखोल चौकशी करून लवकरात लवकर उपाययोजना करण्याचे आश्वासन दिले आहे. यापूर्वी, महसूलमंत्री चंद्रशेखर बावनकुळे यांनीही सिंधुदुर्ग दौऱ्यादरम्यान या समस्यांवर तोडगा काढण्याचे आश्वासन दिले होते.
शेतकऱ्यांसाठी काय आहे उपाय?
कृषी विभागाने शेतकऱ्यांना तांत्रिक अडचणींवर मात करण्यासाठी काही सूचना दिल्या आहेत. ॲपमधील अनावश्यक डेटा काढण्यासाठी ‘Clear Cache’ आणि ‘Clear Storage’ पर्यायांचा वापर करावा, तसेच नवीनतम आवृत्ती (DCS V:4.0.0) डाउनलोड करावी. चांगल्या इंटरनेट कनेक्शनसह रात्रीच्या वेळी नोंदणी करण्याचा सल्लाही देण्यात आला आहे. अडचणी कायम राहिल्यास शेतकऱ्यांनी स्थानिक तलाठी किंवा कृषी सहाय्यकांशी संपर्क साधावा, असे आवाहन आहे.
का आहे ‘ई-पीक पाहणी’ महत्त्वाची?
‘ई-पीक पाहणी’ ही डिजिटल प्रणाली शेतकऱ्यांना त्यांच्या पिकांची अचूक माहिती नोंदवण्यास सक्षम करते. यामुळे पीक विमा, नुकसानभरपाई, किमान आधारभूत किंमत (MSP) आणि इतर शासकीय योजनांचा लाभ मिळवणे सोपे होते. सावंतवाडीसारख्या भात आणि बागायती शेतीवर अवलंबून असलेल्या भागात ही प्रक्रिया विशेषतः महत्त्वाची आहे. मात्र, तांत्रिक अडचणींमुळे शेतकऱ्यांचा उत्साह कमी होत आहे.
शेतकऱ्यांचे आवाहन
शेतकऱ्यांनी प्रशासनाला १५ सप्टेंबरच्या मुदतीपूर्वी त्रुटी दुरुस्त करण्याची आणि आवश्यकता भासल्यास मुदतवाढ देण्याची मागणी केली आहे. “आम्ही पीक विमा आणि योजनांचा लाभ घेण्यासाठी नोंदणी करतो, पण ॲपमधील त्रुटींमुळे आमचा वेळ आणि पैसा दोन्ही वाया जात आहेत,” अशी खंत कोलगाव येथील शेतकरी मुकेश ठाकूर यांनी व्यक्त केली.
सावंतवाडीतील शेतकऱ्यांच्या या समस्येचे निराकरण तातडीने होणे गरजेचे आहे, अन्यथा हजारो शेतकरी आणि बागायतदार शासकीय योजनांपासून वंचित राहण्याची शक्यता आहे. प्रशासनाने यावर त्वरित कारवाई करावी, अशी मागणी शेतकरी वर्गातून जोर धरत आहे.
